Veel grote namen in alle kunsten zijn terecht groot: Beethoven 9 is echt een heel goed muziekstuk en Misdaad en Straf is een fantastisch boek. En Rembrandt is dus de allerbeste etser ooit*. Wat is er allemaal zo goed aan die etsen? Vrijwel alles! Bijvoorbeeld zijn uitbeeldingsvermogen: de mensen zijn van vlees en bloed, ondanks het soms sacrale onderwerp. Kijk naar de ets van Jezus die predikt. De mensen kijken soms naar hem of wat voor zich uit, een beetje peinzend. Een jongetje is met z’n moeder meegegaan, verveelt zich en ligt op z’n buik te tekenen in het zand met zijn tol naast zich.
Dezelfde levendigheid zit ook in zijn lijntjes. Elk is met aandacht getrokken, niets is machinaal. Neem de close-up van de boerderij. Een verbazingwekkende verscheidenheid aan lijntjes (en opeens is er ook nog een kat op het dak te zien). Ook van zeer dichtbij blijft het prachtig! (misschien maakt dat veel kunst goed: een soort fractale schoonheid, bij elke vergroting valt er van alles te beleven).
Ook in de grote gebaren is hij fantastisch! Hij heeft een paar drogenaaldetsen gemaakt die misschien wel de mooiste zijn die ooit in een plaat koper zijn gekrast. Het gaat om de grote etsen van de kruisiging (De Drie Kruisen). Bij droge naald werk je direct in de koperplaat. Je krijgt ondiepe krassen met aan de randen daarvan rafels (braam). Bij het afdrukken blijft hieraan veel inkt hangen, waardoor er prachtige dikke zwarte lijnen ontstaan (“fluwelig”). De hoeveelheid braam bij het tekenen, maar ook de hoeveelheid inkt die bij het afdrukken op de plaat zit is heel variabel, waardoor heel veel verschillende lijnen mogelijk zijn. Krassen in metaal kost wel veel kracht en geeft daardoor eenvoudiger en meer hoekige lijnen, duidelijk te zien in alle figuren en paarden. Ook zie je bij het direct tekenen op de koperen plaat nauwelijks wat je gedaan hebt doordat de lijnen en de ondergrond koperkleurig zijn en niet, zoals bij een gewone ets de lijnen oplichten in de donkere afdeklaag. En dat zo’n ruige techniek dan dit oplevert!
*vind ik